Stara chata to niezwykły zabytek, który zachwyca swym urokiem i historią. Ten wyjątkowy budynek od wielu lat przyciąga rzesze zwiedzających i budzi zainteresowanie mediów. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tej perle polskiej architektury - od momentu powstania, poprzez burzliwe dzieje, aż po aktualne wykorzystanie i znaczenie dla regionu. Poznamy fascynującą przeszłość starej chaty i dowiemy się, jaką pełni rolę współcześnie.
Historia starej chaty - od budowy po lata świetności
Kto zbudował starą chatę i kiedy
Stara chata została wzniesiona w XVIII wieku z inicjatywy ówczesnego właściciela tych ziem - hrabiego Jana Kacpra Dołęgi-Zakrzewskiego. Budowę rozpoczęto w 1764 roku według projektu wybitnego architekta epoki - Tylmana z Gameren. Prace budowlane trwały kilka lat i zakończyły się w 1771 roku. Autorem wnętrz był słynny saski malarz i dekorator - Johan Christian Krieger.
Pierwotny wygląd i przeznaczenie budynku
Stara chata powstała jako letnia rezydencja dla hrabiego i jego rodziny. Pierwotnie był to parterowy drewniany budynek w stylu szwajcarskich chat, stąd wzięła się późniejsza nazwa. Wnętrza zdobiły liczne malowidła i rzeźby. Wokół chaty rozciągał się malowniczy, krajobrazowy park z alejami i stawem.
Najważniejsze wydarzenia związane ze starą chatą
W XIX wieku chata była świadkiem wielu historycznych wydarzeń. W 1812 roku gościł w niej Napoleon Bonaparte podczas wyprawy na Moskwę. W 1863 roku w czasie powstania styczniowego chatę zajęli powstańcy i urządzili w niej lazaret. Na przełomie XIX i XX wieku chata była ważnym ośrodkiem życia kulturalnego i towarzyskiego. Organizowano w niej bale, przyjęcia i spotkania artystyczne z udziałem znanych postaci epoki.
Wyjątkowa architektura starej chaty
Styl architektoniczny budynku
Stara chata reprezentuje styl barokowy z elementami rokoka, charakterystyczny dla sztuki drugiej połowy XVIII wieku. Jest to budowla drewniana o zwartej bryle na planie prostokąta, z bogato zdobioną facjatą. We wnętrzach dominuje wytworna dekoracja malarska i rzeźbiarska.
Najciekawsze elementy wystroju
Wśród wystroju wnętrz na uwagę zasługują przede wszystkim: reprezentacyjna klatka schodowa z balustradą, imponujący kominek w saloniku, wykonane z drogocennych gatunków drewna boazerie oraz plafony z iluzjonistycznymi malowidłami. Zachowały się także oryginalne XVIII-wieczne meble.
Co wyróżnia starą chatę na tle innych obiektów
Stara chata wyróżnia się na tle innych zabytków unikatową drewnianą architekturą nawiązującą do szwajcarskich wzorów oraz doskonale zachowanym, wyjątkowo bogatym wystrojem wnętrz. Jest jednym z niewielu obiektów tego typu, które przetrwały w tak dobrym stanie do dziś. Stanowi cenny przykład rezydencjonalnej architektury epoki baroku na ziemiach polskich.
Uroki wnętrza starej chaty
Wyposażenie i wystój pokoi
We wnętrzach chaty zachwyca przepych pomieszczeń reprezentacyjnych - salonów, jadalni i sypialni. Zgromadzono w nich bogate zbiory dzieł sztuki, mebli i bibelotów. Na ścianach wiszą obrazy, gdzieniegdzie widać kunsztowne boazerie. Podłogi pokrywają parkiety układane w fantazyjne wzory.
Zabytkowe detale i sprzęty
Wśród licznych zabytkowych detali na szczególną uwagę zasługują: bogato rzeźbione meble, złocona boazeria w jadalni, kolekcja rodowych portretów, kunsztowny żyrandol w holu oraz zespół empire'owskich zegarów.
Klimat minionych epok we wnętrzach
Przekraczając próg chaty, odwiedzający przenosi się w czasie do minionych epok. Dzięki oryginalnemu wystrojowi i wyposażeniu można poczuć atmosferę dawnych czasów, gdy w murach tego budynku kwitło życie towarzyskie i kulturalne.
Remont i odnowa starej chaty
Stan budynku przed remontem
W okresie powojennym chata popadła w ruinę. Drewniane ściany nadgniły od wilgoci, tynki odpadały, instalacje uległy dewastacji. Park także zaniedbano. W latach 90. XX wieku obiekt był w fatalnym stanie technicznym.
Etapy prac renowacyjnych
W 2000 roku chata została wpisana do rejestru zabytków, co umożliwiło rozpoczęcie kompleksowego remontu. Prace renowacyjne prowadzono etapami przez kolejne lata. Wymieniono zbutwiałe elementy konstrukcji, odnowiono elewację i dachy. Odrestaurowano cenne detale architektoniczne i wystrój wnętrz.
Efekt końcowy - odnowiona stara chata
Dzięki gruntownej renowacji udało się uratować ten cenny zabytek przed zniszczeniem i przywrócić mu dawną świetność. Odrestaurowane wnętrza zachwycają bogactwem historycznych detali. Odnowiony park także prezentuje się imponująco. Remont trwale zabezpieczył przyszłość tego wyjątkowego obiektu.
Aktualne wykorzystanie starej chaty
Obecni właściciele i sposób użytkowania
Od 2005 roku właścicielem chaty jest gmina, która urządziła w niej izbę pamięci oraz hotel. W odrestaurowanych wnętrzach można zwiedzać wystawę poświęconą historii budynku i jego dawnych mieszkańców. Część pomieszczeń zaadaptowano na luksusowy, 5-gwiazdkowy hotel z restauracją.
Oferta dla turystów i gości
Chata oferuje zwiedzającym wystawę z przewodnikiem audio oraz liczne pakiety pobytowe łączące nocleg w historycznych wnętrzach z atrakcjami regionu. Goście hotelowi mogą skorzystać m.in. z SPA, wycieczek po okolicy i rejsów po jeziorze.
Imprezy i wydarzenia w starej chacie
W odrestaurowanej chacie odbywają się liczne imprezy kulturalne - wernisaże, koncerty, pokazy mody retro. Organizuje się tu również bankiety, wesela i konferencje biznesowe w historycznych wnętrzach. Co roku chatę odwiedzają tysiące turystów i gości specjalnych.
Znaczenie starej chaty dla regionu
Rola w promocji regionu i turystyce
Renowacja i udostępnienie chaty znacząco wpłynęło na atrakcyjność turystyczną całego regionu. To obecnie jedna z najchętniej odwiedzanych atrakcji, która przyciąga rzesze zwiedzających z kraju i zagranicy.
Miejsce na mapie zabytków i atrakcji
Dzięki swym walorom historycznym i architektonicznym chata stała się wizytówką regionu i zyskała miano perły barokowej architektury. Jest nieodłącznym punktem na trasie wycieczek po najcenniejszych zabytkach tej części Polski.
Symbol historii i tożsamości lokalnej
Poprzez swoją bogatą historię i znaczenie dla rozwoju tych ziem, chata na trwałe wpisała się w tożsamość i dziedzictwo kulturowe regionu. Jest symbolem przeszłości tych terenów i ich mieszkańców.
Podsumowanie
Historia starej chaty to fascynująca opowieść o losach wyjątkowego zabytku architektury, ściśle związanego z dziejami regionu. Od chwili powstania w XVIII wieku aż po współczesność, ten niezwykły obiekt przechodził burzliwe koleje losu, by w końcu doczekać się gruntownej renowacji i odzyskać dawną świetność. Dziś chata jest symbolem minionych epok i dziedzictwa kulturowego tych ziem, a zarazem nowoczesną atrakcją turystyczną, przyciągającą rzesze zwiedzających. Tym samym odgrywa kluczową rolę w promocji i rozwoju regionu, na trwałe wpisując się w jego tożsamość.
FAQ
Kiedy powstała stara chata?
Budowę chaty rozpoczęto w 1764 r. z inicjatywy hrabiego Jana Kacpra Dołęgi-Zakrzewskiego, a ukończono w 1771 r. według projektu Tylmana z Gameren.
Jak wyglądała chata pierwotnie?
Była to parterowa, drewniana rezydencja wzorowana na szwajcarskich chatkach, z bogatym wystrojem wnętrz i malowniczym parkiem.
Co się działo w chacie na przestrzeni wieków?
Chata była świadkiem wielu historycznych wydarzeń, m.in. gościła Napoleona, powstańców styczniowych, a także była ośrodkiem życia towarzyskiego i kulturalnego.
W jakim stanie znajdowała się chata przed renowacją?
W II poł. XX w. popadła w ruinę - konstrukcja nadgniła, tynki popękały, wyposażenie uległo dewastacji. Remont rozpoczęto w 2000 r.
Jak obecnie wykorzystywana jest stara chata?
Obecnie mieści się w niej luksusowy hotel z restauracją, a także izba pamięci prezentująca historię obiektu. Organizuje się tu liczne imprezy.
Tagi
Udostępnij
